Zęby mądrości, czyli tzw. ósemki, to ostatnie trzonowce wyrzynające się zwykle między 17. a 25. rokiem życia. W wielu przypadkach ich obecność nie powoduje problemów, jednak u części pacjentów są one źródłem dolegliwości. Ząb mądrości może rosnąć w nieprawidłowy sposób, być zatrzymany w kości lub naciskać na sąsiednie zęby. W takich sytuacjach lekarz dentysta lub chirurg szczękowo-twarzowy zazwyczaj zaleca ekstrakcję ósemki, czyli zabieg jej usunięcia.
Kiedy konieczna jest interwencja chirurgiczna?
Chirurgiczne usuwanie ósemek rozważa się w sytuacjach, gdy ich obecność wywołuje dolegliwości zdrowotne lub zakłóca prawidłowe funkcje narządu żucia. Jednym z głównych wskazań są zęby zatrzymane – niewyrznięte lub częściowo ukryte pod tkanką miękką albo kostną. Zazwyczaj rozwijają się one w nieprawidłowym kierunku, a ich obecność prowadzi do ognisk zapalnych. Mogą również uciskać sąsiednie zęby, skutkując ich przesuwaniem, próchnicą styczną lub uszkodzeniem korzeni. U pacjentów mających ósemki często diagnozowaną przyczyną jest nawracające zapalenie tkanek otaczających koronę, określane jako pericoronitis. Jej główne objawy to m.in. bolesność, obrzęk, trudności z przełykaniem i ograniczenie ruchomości żuchwy. W przypadku nawrotów, mimo leczenia zachowawczego, specjalista również może zalecić chirurgiczne usuwanie ósemek.
Do zabiegu ekstrakcji kwalifikują się też osoby, które doświadczają problemów w tylnej części łuku, takich jak nieprzyjemny zapach z ust oraz trudność w dokładnym oczyszczaniu tej okolicy.
Każdorazowo decyzja o przeprowadzeniu zabiegu poprzedzana jest dokładną konsultacją lekarską oraz oceną radiologiczną – najczęściej w formie zdjęcia pantomograficznego (OPG) lub tomografii CBCT, które umożliwiają ocenę położenia zęba względem nerwów i struktur anatomicznych.
Jak wygląda zabieg krok po kroku?
Chirurgiczne usuwanie ósemek to zabieg wykonywany w gabinecie, bez konieczności pobytu w szpitalu. Odbywa się z zachowaniem zasad aseptyki i bezpieczeństwa. Oto jego standardowy przebieg w kilku etapach:
Znieczulenie miejscowe
Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym. Pacjent nie odczuwa bólu, choć możliwe jest wrażenie nacisku lub delikatnego „ciągnięcia” podczas pracy narzędziem.
Odsłonięcie zęba
Chirurg wykonuje niewielkie nacięcie błony śluzowej. W razie potrzeby usuwa też fragment kości otaczającej koronę. Przy utrudnionym dostępie ząb mądrości może zostać podzielony na mniejsze fragmenty, co ułatwia jego usunięcie.
Usunięcie zęba
Ósemka zostaje ostrożnie wyjęta z zębodołu. Proces odbywa się w kontrolowany sposób, bez gwałtownych ruchów.
Oczyszczenie i zaopatrzenie rany
Zębodół zostaje dokładnie oczyszczony z pozostałości, a miejsce po ekstrakcji ósemki zabezpieczone – zwykle autologiczną membraną CGF, pozyskaną na skutek wirowania krwi pacjenta, pobranej przed zabiegiem lub też gąbką kolagenową, a rana zostaje zamknięta płatem dziąsła i zabezpieczona szwami.
Na koniec zabiegu pacjent otrzymuje instrukcje dotyczące postępowania pozabiegowego, w tym informacje o higienie jamy ustnej, diecie oraz ewentualnych objawach, które mogą wystąpić w okresie gojenia.
Usuwanie ósemek – ile trwa?
Czas trwania zabiegu zależy od takich czynników, jak stopień zatrzymania zęba, jego położenie, dostępność oraz ewentualne współistniejące powikłania. Prosta ekstrakcja w pełni wyrzniętej ósemki zazwyczaj zajmuje kilkanaście minut. Natomiast chirurgiczne usunięcie zęba zatrzymanego, wymagające nacięcia dziąsła i usunięcia fragmentu kości, może potrwać od 30 do nawet 60 minut, licząc od momentu znieczulenia do zaopatrzenia rany. Czasami usuwanie ósemek przebiega dłużej.
O tym, ile trwa zabieg, decyduje głębokość położenia zęba, jego kształt, liczba korzeni, a także bliskość struktur anatomicznych, takich jak nerw zębodołowy dolny czy zatoki szczękowe. Czas wydłuża się również przy jednoczesnym usuwaniu kilku ósemek podczas jednej wizyty, choć w przypadku mnogich ekstrakcji doradzamy ograniczyć się do maksymalnie dwóch zębów, po tej stronie (góra-dół).
Gdzie wykonać chirurgiczne usuwanie ósemek?
Chirurgiczne usuwanie ósemek wymaga odpowiednich warunków, doświadczenia lekarza i precyzyjnej diagnostyki. Wybrana placówka powinna dysponować nowoczesnym sprzętem, by zapewnić bezpieczeństwo pacjentowi oraz efektywność terapii. Indywidualne podejście, jak również właściwe wsparcie lekarza będzie sprzyjać sprawnemu przebiegowi rekonwalescencji, ograniczając ryzyko komplikacji. W Gliwicach wszystkie te standardy spełnia MediCare – placówka łącząca wiedzę ekspertów z nowoczesną technologią i przyjaznym podejściem.
Co warto wiedzieć po zabiegu?
Rekonwalescencja może trwać od kilku dni do około dwóch tygodni. W tym czasie mogą wystąpić obrzęk, zasinienie lub ograniczone otwieranie ust. Ważne, aby przestrzegać zaleceń higienicznych oraz unikać wysiłku fizycznego, picia gorących napojów czy palenia papierosów przez pierwsze dni. W razie potrzeby lekarz może przepisać pacjentowi leki przeciwbólowe lub preparaty wspomagające gojenie.